TƯ VẤN LUẬT CỦA LUẬT SƯ ĐÀ NẴNG: Lái xe và chủ xe, ai là người bồi thường thiêt hại cho người bị nạn?

Xin hỏi: Công ty tôi hoạt động trong ngành logistic. Tôi có 10 xe ô tô tải, chuyên chở hàng hoá phân phối cho công ty, xe có đầy đủ các loại giấy tờ, tôi đã thuê 10 nhân viên lái xe, có hợp đồng lao động rõ ràng. Trường hợp lái xe được thuê gây tai nạn chết người thì trách nhiệm của chủ xe trong trường hợp này là thế nào đối với bên bị nạn và tôi – chủ xe? Trách nhiệm, hình phạt đối với lái xe là gì?

(Dương Đình Sơn, Hà Tĩnh)

Luật sư trả lời:

Theo quy định của pháp luật dân sự về bồi thường thiệt hại, nếu chủ sở hữu ô tô giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng, thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Việc xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại này không phụ thuộc vào việc chủ xe có mặt trên chuyến xe đó hay không mà dựa vào việc ai là người đang chiếm hữu, sử dụng chiếc xe đó.

Nếu người gây tai nạn là người được thuê lái xe và được trả tiền công thì lái xe này không phải là người chiếm hữu, sử dụng chiếc xe, mà chủ xe mới là người chiếm hữu, sử dụng, do vậy chủ xe phải là người bồi thường thiệt hại cho người bị tai nạn theo quy định tại điểm đ khoản 1 mục III Nghị quyết 03/2006/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Toà án Nhân dân tối cao. Xét trong trường hợp bạn là chủ xe thì bạn phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị tai nạn, trách nhiệm của bạn chỉ được loại trừ trong trường hợp thiệt hại xảy ra do lỗi cố ý của người bị nạn hoặc thiệt hại xảy ra thuộc trường hợp bất khả kháng hay tình thế cấp thiết (theo khoản 3 Điều 623 Bộ luật dân sự 2005).

Trường hợp xác định được lỗi thuộc về người lái xe khi điều khiển ô tô thì căn cứ vào biên bản khám nghiệm hiện trường của cơ quan CSGT, kết luận của cơ quan CSĐT, lời khai của nhân chứng, kết quả giám định pháp y để xác định xem người điều khiển xe ô tô có thể bị khởi tố theo quy định tại Điều 202 bộ luật hình sự năm 1999).

Việc hỗ trợ, bồi thường kịp thời, thoả đáng cho gia đình nạn nhân vừa thể hiện tính nhân văn, vừa là một trong những căn cứ để cơ quan công an xem xét có hay không khởi tố vụ án hình sự, xem xét và quyết định mức xử phạt vi phạm hành chính đối với lái xe làm thuê gây tai nạn. 

Trách nhiệm giữa người lái xe thuê đối với chủ xe tuỳ thuộc vào hợp đồng làm việc, thoả thuận giữa hai bên. Những điều khoản ràng buộc hợp pháp trong hợp đồng và thoả thuận, thương lượng đôi bên khi xãy ra sự cố là cơ sở để xác định mức độ trách nhiệm của lái xe được thuê đối với chủ xe.    

Trân trọng./.

Luật sư Sứ mệnh vàng